Zaburzenia osobowości

Zaburzenia osobowości to grupa zaburzeń psychicznych charakteryzujących się trwałymi, sztywnymi wzorcami myślenia, odczuwania i zachowania, które odbiegają od norm kulturowych, są nieelastyczne i mogą prowadzić do problemów w funkcjonowaniu społecznym, zawodowym lub innych ważnych obszarach życia. Osoby z zaburzeniami osobowości często mają trudności w relacjach interpersonalnych, reagują na stres w sposób nieadaptacyjny i wykazują trwałe wzorce myślenia, które utrudniają im życie.

Rodzaje zaburzeń osobowości według DSM-5

Paranoiczne zaburzenie osobowości – charakteryzuje się nadmierną podejrzliwością i nieufnością wobec innych.

Schizoidalne zaburzenie osobowości – objawia się izolacją społeczną, chłodem emocjonalnym i brakiem potrzeby bliskich relacji.

Schizotypowe zaburzenie osobowości – wiąże się z dziwacznymi myślami, przekonaniami i zachowaniami oraz trudnościami w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji społecznych.

Antyspołeczne zaburzenie osobowości – cechuje się lekceważeniem praw i uczuć innych ludzi, impulsywnością i brakiem wyrzutów sumienia.

Borderline (graniczne) zaburzenie osobowości – objawia się niestabilnością emocjonalną, trudnościami w utrzymywaniu stabilnych relacji i impulsywnością.

Histrioniczne zaburzenie osobowości – charakteryzuje się nadmierną emocjonalnością i poszukiwaniem uwagi.

Narcystyczne zaburzenie osobowości – wiąże się z poczuciem wielkości, potrzebą podziwu i brakiem empatii wobec innych.

Lękowe (unikowe) zaburzenie osobowości – objawia się nadmiernym lękiem przed krytyką i odrzuceniem oraz unikaniem sytuacji społecznych.

Zależne zaburzenie osobowości – charakteryzuje się nadmierną potrzebą opieki i trudnościami w podejmowaniu samodzielnych decyzji.

Anankastyczne (obsesyjno-kompulsywne) zaburzenie osobowości – wiąże się z nadmiernym perfekcjonizmem, potrzebą kontroli i sztywnym myśleniem.

Przyczyny

Przyczyny zaburzeń osobowości są złożone i zazwyczaj wynikają z interakcji czynników genetycznych, biologicznych oraz środowiskowych. Trauma, stresujące doświadczenia z dzieciństwa, a także dziedziczne predyspozycje mogą przyczynić się do rozwoju tych zaburzeń.

Leczenie

Leczenie zaburzeń osobowości jest wieloaspektowe i obejmuje psychoterapię, farmakoterapię oraz interwencje psychospołeczne. Psychoterapia, szczególnie terapia poznawczo-behawioralna (CBT) oraz dialektyczna terapia behawioralna (DBT), jest kluczowym elementem leczenia, pomagając pacjentom w rozwijaniu zdrowszych wzorców myślenia i zachowania.

Podsumowanie

Zrozumienie zaburzeń osobowości jest pierwszym krokiem do poszukiwania pomocy i rozpoczęcia drogi ku zdrowiu psychicznemu. Jeśli podejrzewasz u siebie lub u bliskiej osoby zaburzenia osobowości, warto skonsultować się z profesjonalistą, który pomoże zdiagnozować problem i zaproponować odpowiednie leczenie.

Polecani Specjaliści

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o leczeniu zaburzeń osobowości i rozpocząć terapię, skontaktuj się z nami. Nasi specjaliści są gotowi, aby Ci pomóc.

Adam Matejek

Psycholog, Psychoterapeuta poznawczo-behawioralny

Umów się

Klaudia Zaborowska

Psycholożka, Interwentka kryzysowa, Psychoterapeutka poznawczo-behawioralna

Umów się

Paweł Kamiński

Psycholog, Psychoterapeuta poznawczo-behawioralny

Umów się

Martyna Trzepizur

Psycholożka, Certyfikowana Psychoterapeutka poznawczo-behawioralna

Umów się

Roksana Chrzanowska

Psycholożka, Interwentka kryzysowa, Psychoterapeutka poznawczo-behawioralna w trakcie szkolenia.

Umów się

Anna Marciniak

Psycholożka, Dietetyczka, Certyfikowana Psychoterapeutka poznawczo-behawioralna i EMDR

Umów się

Agnieszka Ślęzak

Psycholożka, Certyfikowana psychoterapeutka poznawczo-behawioralna, Specjalistka z zakresu seksuologii

Umów się

Bibliografia

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Washington, DC: Author.
Beck, A. T., Freeman, A., Davis, D. D., & Associates. (2004). Cognitive therapy of personality disorders (2nd ed.). New York, NY: Guilford Press.
Linehan, M. M. (1993). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder. New York, NY: Guilford Press.
Millon, T., Millon, C., Meagher, S., Grossman, S., & Ramnath, R. (2004). Personality disorders in modern life (2nd ed.). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Paris, J. (2003). Personality disorders over time: Precursors, course, and outcome. Washington, DC: American Psychiatric Publishing.
Stone, M. H. (1993). Abnormalities of personality: Within and beyond the realm of treatment. New York, NY: W. W. Norton & Company.
Wells, A., & Purdon, C. (1999). Obsessive-compulsive disorder: Theory, research, and treatment. Chichester, England: John Wiley & Sons.

Wpisy które mogą Cię zainteresować

possessed photography 0La7MwJhSyo unsplash 1 scaled 1

Zaburzenie osobowości unikającej

2024-08-26 Brak komentarzy

Zaburzenie osobowości unikającej charakteryzuje się trwałym wzorcem zahamowania społecznego, uczucia nieadekwatności oraz nadwrażliwości na krytykę i odrzucenie. Osoby z tym zaburzeniem często unikają kontaktów społecznych, obawiając się negatywnej oceny lub odrzucenia. Spis treści Objawy Unikanie działań zawodowych lub akademickich, które wymagają znacznych kontaktów interpersonalnych z obawy przed krytyką, dezaprobatą lub

Czytaj dalej »

Zaburzenie osobowości histrionicznej

2024-08-26 Brak komentarzy

Zaburzenia osobowości histrionicznej (HPD) to zaburzenie psychiczne charakteryzujące się nadmierną emocjonalnością i stałym poszukiwaniem uwagi. Osoby z HPD często wykazują dramatyczne, uwodzicielskie lub prowokacyjne zachowania, aby skupić na sobie uwagę innych. To zaburzenie może prowadzić do problemów w relacjach interpersonalnych oraz trudności w codziennym funkcjonowaniu. Spis treści Objawy Dyskomfort w

Czytaj dalej »